Cha và chú Phan Trọng Tuệ có mối thân tình. Cùng tham gia Xứ ủy Bắc kỳ những năm 1940, đến giữa 1943 cùng dự cuộc họp Xứ ủy do cụ Hạ Bá Cang chủ trì ở 1 thôn ở Bình Lục, Hà Nam.
|
Lưu bút. |
Do có kẻ phản bội chỉ điểm, cuộc họp bị lộ. Đêm ấy mật thám Nam Định đã bí mật bao vây. Thấy động vì nghe chó sủa ran, cha giật võng chú Tuệ và đưa "thượng cấp" Cang vạch liếp, chui rào, trốn ra cánh đồng. Chú Tuệ đang tuổi ăn tuổi ngủ, bị giật mình, ngã võng, tưởng ngủ mê lại trèo lên ngủ tiếp. Không ngờ bị bắt.
Cha và bác Việt thoát; còn chú Tuệ bị đưa về Hà Nam rồi tống vào nhà pha Hỏa Lò, sau lên Sơn La rồi bị đưa ra Côn Đảo. Sau 19/8/1945 mới được đón về Nam bộ.
Tại Đại hội Đảng 2 ở Chiêm Hóa, Tuyên Quang, cha và chú Tuệ mới gặp nhau và chụp bức ảnh này.
Phía sau còn lưu bút của cha: "Kỷ niệm Đại hội lần thứ II. Trần Tử Bình, Phan Trọng Tuệ".