Trần Tử Bình - một người đồng chí

TRẦN TỬ BÌNH – MỘT NGƯỜI ĐỒNG CHÍ

Nguyễn Văn Trân[1]

Tôi viết bài này muốn nhắc đến một Uỷ viên thường vụ Xứ uỷ Bắc Kỳ trong thời gian tôi làm Bí thư, đó là anh Trần Tử Bình, người đã cùng đồng chí Nguyễn Khang - Uỷ viên thường vụ Xứ - thay mặt Xứ uỷ lãnh đạo thành công Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội, ngày 19 tháng 8 năm 1945.

Cuối tháng 7 năm 1945, tôi cùng anh Trần Quốc Hoàn, Uỷ viên thường vụ Xứ, được Trung ương triệu tập lên chiến khu Việt Bắc dự Hội nghị toàn Đảng và Quốc dân đại hội để thống nhất kế hoạch Tổng khởi nghĩa trên phạm vi toàn quốc. Công việc của Xứ uỷ được bàn giao lại cho hai đồng chí Nguyễn Khang và Trần Tử Bình. Anh Khang trực tiếp phụ trách Hà Nội, còn anh Bình phụ trách phong trào các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Trước khi đi, chúng tôi trao đổi rất kĩ với nhau: vì điều kiện liên lạc với Việt Bắc rất hạn chế, khó có thể xin chỉ thị trực tiếp từ Trung ương; nhất là thực tế cách mạng diễn biến rất phức tạp, sẽ bất ngờ xuất hiện những khả năng ngoài dự kiến; cho nên từng đồng chí phải quán triệt chỉ thị “Nhật, Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” và phải vận dụng thật khéo léo, hễ thời cơ đến là phải chớp lấy giành chính quyền về tay.

Khi ngọn lửa mới nhen (Thép Mới)

KHI NGỌN LỬA MỚI NHEN [1]

Nhà báo Thép Mới[2]

Trong buổi đầu của giai đoạn mới, ta hãy hồi tưởng lại một mùa xuân khi ngọn lửa mới nhen!

Ở đồn điền cao su Phú Riềng, Nam Bộ, hàng năm vào ngày mùng một Tết, thường có tục múa lân. Đám lân từ các làng công nhân kéo đến trước sở, thi nhau, ganh nhau giật giải của chủ. Tết năm Canh Ngọ (1930) đã có một cái gì hơi khác. Những đám lân ăn mặc cũng khác mọi năm. Thanh niên quần xanh, áo đỏ, mũ đỏ. Họ từ mọi ngả đường kéo đến trước sở, múa lân tung cầu, diễu vũ dương uy. Bọn chủ mắt đỏ gay giữa hai hớp rượu mạnh, ra đứng trước lầu, phễnh bụng đứng nhìn một cách đắc ý và ném tiền xuống thưởng. Lạ! Những đầu lân năm nay dường như không có mắt. Những đồng năm xu kền trắng, hào con, hào đôi, cả một đôi đồng bạc trắng rớt xuống nền xi măng, bật lên lẻng xẻng. Bọn chủ Tây chờ đợi lân như mọi năm, phục xuống đất, liếm tiền vào mõm giầy rồi quay lên hiên, chỗ chúng đứng, quỳ xuống bái lạy đủ năm lần. Lân năm nay chỉ vươn lên vờn lấy quả cầu, rướn nhảy lên, đá song phi cả vào hào đôi, bạc trắng và khi leo đến tận đỉnh cây thang cao chót vót, lân ghếch hàm râu cước lên trời, như ra oai, như thách thức thì tất cả mọi người reo cười khoái trá, trừ mấy tên chủ Tây ngơ ngác mà thôi.