Bác Lý Ban tên thật là Bùi Công Quan, sinh
1912 tại Long Hoà, Cần Đước, Chợ Lớn (nay thuộc Long An). Bác tham gia An Nam Cộng sản Đảng vào 1930. Cũng như cha, bác là đảng
viên cộng sản lớp đầu tiên của Việt Nam. Từ 1932 đến 1945 để
tránh khủng bố của Thực dân Pháp, bác vượt
biển sang Quảng Đông, tham gia đấu tranh cách mạng tại Trung Quốc. Tại đây mang tên mới Lý Ban. Bác Lý mất vào 30-9-1981, thọ 69 tuổi.
Cùng Tân, Cao Tư lệnh thăm đại gia đình họ Lý ở Quảng Châu. Tại nhà chị Niệm Vân. |
Sau
khi bác trai mất, bác gái đề nghị với Bộ Ngoại giao cho gia đình trở về Quảng Châu định cư. Năm 1982, gia đình
anh Lý Tân Hoa, chị Kim Na, 2 cháu Đông Minh, Thanh Bình được Bộ Ngoại giao bố trí
từ thành phố Hồ Chí Minh ra Hà Nội, sau đó
bay sang Băng Cốc để về Quảng Châu. Lần đó anh Hoa đưa cả nhà đến thăm mẹ tại
nhà 99. Cuộc chia tay rất cảm động giữa những con người từng gắn bó, thân thiết
với nhau. Hôm đó mẹ cầu mong cho gia đình anh Hoa may mắn, mong mọi việc sẽ tốt đẹp hơn. Trước khi đi, gia đình anh còn
vào Lăng viếng Bác.
Vào 1983, bác Lý Ban gái, chị Lý
Niêm Vân, cháu Quyên và gia đình Lý Tân Việt
trở về Quảng Châu. Ở Việt Nam còn lại gia đình Lý Tân Huệ (hiện là Phó
Tổng giám đốc Tổng Cty Xi măng Việt Nam).
Anh Hoa cho biết, trong thời gian
quan hệ Việt-Trung rất xấu, biết anh giỏi
tiếng Việt, am hiểu Việt Nam, có người đề nghị anh viết bài nghiên cứu về Việt Nam, rồi mời anh sang Việt Nam công tác ở Đại sứ quán Trung Quốc nhưng anh đếu từ
chối.
Từ khi hai nước Việt-Trung bình
thường hoá quan hệ, mẹ nhà ta nhắc mấy anh em “khi nào có điều kiện phải tìm
cho được tin tức gia đình các anh chị nhà
bác Lý Ban”. Năm 1993, sau khi tiễn đưa mẹ tại
Hà Nội, anh và Quốc vào thành phố Hồ Chí
Minh, hỏi được địa chỉ nhà bác Lý trên đường Phạm Ngọc Thạch. Hai anh em đến thăm Lý Tân Huệ, thắp hương cho bác Lý. Hỏi thăm Huệ về bác gái, về các anh chị thì được biết:
mẹ Huệ (bác Trần Lăng) cũng mất vào 1993. Huệ có sang Quảng Châu chịu tang. Huệ
còn cho biết, khi về Quảng Châu bác gái được
hưởng chế độ “Lão Hồng Quân” (dành cho các cán bộ tham gia từ 1935). Bác được
phân căn hộ trong một khu đặc biệt cạnh Nghĩa trang liệt sỹ Hoàng Hoa Cương. Hiện
anh Hoa, chị Na đang ở căn hộ này.
Anh Hoa, chi Na, chị Vân khi về Quảng Châu
được bố trí công tác tại Đại học Kế Nam. Gia đình Lý Tân Việt sang định cư tại
Mỹ. Các cháu Đông Minh, Thanh Bình, Quyên
sau khi về Quang Châu phải học tiếng Trung. Đông Minh sau đó thi vào Khoa
Kinh tế, Đại học Kế Nam Quảng Châu.
Anh Hoa sau khi về hưu, có thời gian đến Bằng Tường làm việc. Anh thường được mời làm cố vấn cho các đoàn doanh nhân Trung Quốc sang Việt
Nam tìm cơ hội đầu tư. Anh từng tìm về nhà 99, gặp Trung, Minh, uống rượu, tâm
sự nhiều chuyện.
Năm 2000 khi sang Nam Ninh học tiếng Trung 4 tháng, anh đã tìm được điện
thoại của anh Hoa. Hai anh em gặp nhau tại Nam Ninh, bên nhau trao đổi nhiều vấn
đề có liên quan đến bác Lý Ban và cuộc đời
hoạt động cách mạng của bác từ 1927 đến 1981. Những tư liệu do anh Hoa
cung cấp, khi về nước được kiểm chứng qua các nhân chứng lịch sử, qua các tư liệu
của nhiều gia đình lão thành, qua các tư liệu lịch sử được Nhà nước công bố; sau đó anh đã viết một số bài về Lý Ban, một chiến sỹ quốc tế của Đảng ta, một người có công với Tổ quốc Việt
Nam.
Năm 2001, anh và chị Hà có chuyến du lịch
về Quế Lâm, Nam Xương. Sau khi hết tour tách
đoàn, đi Bắc Kinh, sau đó về Quảng Châu. Chị Vân ra sân bay Bạch Vân đón về nhà.
Lần đó được gặp cả nhà anh Lý Tân Hoa, chị Kim Na, cháu Đông Minh, vợ chồng cháu Quyên.
Anh Hoa nghỉ hưu năm 1997 được hưởng chế
độ Phó giáo sư, tham gia cách mạng trước 1949 (anh làm liên lạc tại chiến khu
Việt Bắc, tham gia thiếu sinh quân). Chị Kim Na về công tác tại thư viện, về hưu 1995. Hiện nay lương hưu của anh Hoa là
9000 ND tệ, chi Na là 7000 ND tệ; thuộc loại phong lưu (khoảng 2500 USD).
Chị Vân sau một thời gian dạy tiếng
Anh tại Đại học Kế Nam xin về hưu non, chuyển sang nhận gửi hàng quần áo, đồng hồ sản xuất tại Quảng Đông
cho học trò cũ (nguyên sinh viên
khoa Ngoại ngữ, Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh)
làm ăn tại Liên Xô, Tiệp Khắc. Đến 2004,
chị và cháu Quyên vẫn gửi hàng sang Tiệp.
Vào năm 2004, anh cùng Công, Trung
sang Quảng Châu, có đến xem hàng hóa do cháu Quyên đóng gói chuyển đi Tiệp. Chủ doanh
nghiệp may Trần Thành Công xem đến lô quần bò
(Jeans) đã có nhận xét “hàng chất lượng rất tốt”. Chị Vân có đánh hàng sang Ăngola
cho vợ chồng Việt “béo” (một nhân vật rất
quen biệt với nhà 99, vì khi dạy học ở Đại
học Sư phạm ngoại ngữ Hà Nội, chị quen thân với Liên (giáo viên Khoa Nga, vợ Việt).
Khi hai vợ chồng Việt sang Nga làm ăn đã có quan hệ với chị Vân. Sau khi chuyển
địa bàn sang Châu Phi, vợ chồng Việt lại liên hệ với chị Vân, nhờ cung cấp hàng sang hàng may mặc của Quảng Đông, phù hợp với thị trường Châu Phi.
Viết mấy dòng như vậy, cho thấy,
chị Vân rất năng động, giỏi giang trong việc làm ăn khi nền kinh tế Trung Quốc
chuyển sang kinh tế thị trường. Mối quan hệ của chị với các bạn hàng Việt
Nam rất tốt, tin tưởng lẫn nhau, hai bên đều có lợi. Hiện lương hưu giáo viên đại học của chị Vân là 7000 ND tệ (1150USD).
Cháu Quyên hiện sang Úc định cư,
mở cửa hàng Spa tại Sidney. Cháu sinh được một con gái, rất xinh và đáng yêu; năm
nay đã 5 tuổi .
Một thành viên khá đặc biệt của gia đình
họ Lý là cháu đích tôn của bác Lý Ban - Lý Đông Minh. Khi sinh cháu, anh Hoa và chị Na
lấy tên của hai cụ lãnh tụ Việt-Trung là Mao Trạch Đông, Hồ Chí Minh ghép lại
thành tên của Lý Đông Minh. Còn em của Minh
tên là Lý Thanh Bình: ghép tên của hai lão thành cách mạng Việt Nam mà
anh Hoa rất yêu kính, quý trọng là Nguyễn Chí Thanh và Trần Tử Bình. Hiện nay Thanh Bình đã có gia đình, cháu đang làm việc
tại Đai học Kế Nam. Lần này sang không gặp vì cháu bận việc tại trường.
Đông
Minh sau khi học xong đại học từng làm việc tại nhiều công ty, trong đó có cả
các công ty nước ngoài. Khi Thâm Quyến mở Thị trường chứng khoán, Minh cũng từng
“ăn chứng khoán, ngủ chứng khoán”. Đầu 2000 khi thị trường chứng khoán Việt Nam
mở cửa, Minh cùng vài bạn sang Việt Nam,
mua bán cổ phiếu. Minh cho biết lần đó thắng đẹp. Sau đó cũng giống như ở thị trường chứng khoán Thâm Quyến, giá trị cổ
phiếu tụt xuống sau thời kỳ "bong bóng". Cũng may Minh kịp rút
khỏi thị trường Việt Nam. Nói như vậy cho thấy
Lý Đông Minh từng trải trên trường
đời.
Trong đời do đam mê khám phá nền khoa học cổ
truyền Trung Hoa thần bí, cháu tầm sư học
đạo, theo học một bộ môn rất cần cho con người tại Quảng Đông, đó là phép xem Phong Thuỷ. Lần này gặp Minh, cháu cho biết
công việc rất nhiều, đủ hạng người tìm đến cháu để xin tham vấn về phong thuỷ:
khi xây các công trình hoành tránh, khi xây các biệt thự sang trọng, khi mua căn
hộ trong một chung cư, khi xem mồ mả... Người Quảng Đông rất năng động, làm ăn
giỏi và rất chú ý về phong thuỷ cho bản thân, cho hậu vận nên Minh bận là phải.
Trong mấy năm lại đây Minh có học
trò đến tầm sư học đạo. Là người có tâm, Minh sẵn sàng truyền lại những gì hiểu biết cho thế hệ kế
tiếp, để góp phần làm tốt cho đời. Minh
cho biết, hiện nay khi ra đường nhiều người nhận ra thầy phong thuỷ Lý Đông
Minh. Nhưng họ đâu có biết trong dòng máu của Thầy Minh có một phần dòng máu Việt.
Lần này hội ngộ khi nói đến gia đình
bác Bình, anh Hoa luôn nhắc đến những kỷ niệm về cha, về những sự giúp đỡ, khuyên
bảo của cha đối với anh và chị Na. Trong mấy năm lại đây, mỗi khi
anh Hoa, chi Vân, chị Na, các cháu Minh, Quyên về Việt Nam đều dành thời gian gặp gỡ gia đình ta.
Cả nhà ta trong thành phố cuối tháng 4-2011 đã đến dự lễ truy tặng Huân chương Hồ Chí Minh cho bác
Lý Ban. Lý Tân Huệ đã thay mặt đại gia đình đón nhận tấm huân chương cao quý này.
Quan hệ thân thiết giữa hai gia đình sẽ được gìn giữ cho đời con, cháu chúng ta.
Sau này qua chú Khái (bố vợ anh Bính (cùng bộ môn Vô tuyến, Đại học KTQS), người được cha phi xe cả đêm đến tuyên bố trắng án khi sắp bị "đội" treo cổ thời kì Sửa sai 1956 ở Nông trường Đông Hiếu, Tây Hiếu - Nghệ An) mà quen chú Đông Sơn ở An ninh ngoại tuyến Sở CAHN. Chú Sơn kể, khi gia đình anh Hoa từ SG ra HN để chuẩn bị đi Quảng Châu cũng bị trên giao nhiệm vụ cho ngoại tuyến bám sát. Thậm chí lái xe Volga chở gia đình đến thăm mẹ ở 99 THĐ và đi thăm Lăng Bác cũng là "đặc tình".
Trả lờiXóaTrong thời kỳ ấu trĩ đó -Ta đánh ta .Anh được biết trong các bài nói chuyện (lên lớp) cho cán bộc cao cấp,những người được coi là "Thân Trung Quốc" gồm có Hoàng Văn Hoan, ngoài ra còn có Lý Ban, Chú Văn Tấn,Lê Quảng Ba,Bằng Giang và cha ,dù mất vào năm 1067 nhưng vẫn được nhắc đến.Quan niệm thấn TQ rất chung ,chung,Ai từng học ở TQ đều phải được xem xét, Chú Lê Quang Đạo nói với anh ,anh Quốc vào 1996 rằng,Bác Hồ là người thân Trung Quốc nhất,ông Lê Duân thời kỳ 1950-1958 là người mê Trung Quốc nhất. Cách hành sử như vậy rất ấu trĩ.KC
Trả lờiXóaSau ngày cha mất, giỗ cha năm nào mẹ cũng mời bác Lý, cô Quế, bác Mỹ, chú Đỉnh (Văn phòng TW). Nhiều ảnh ở mộ cha còn được lưu giữ kỉ niệm này. Thật thân tình.
Trả lờiXóaQua câu chuyện này mới biết tình cảm của các thành viên trong đại gia đình họ Lý nói chung và gia đình anh Lý Tân Hoa nói riêng như thế nào với gia đình ta.